chảy máu cam – My Blog

1.Định nghĩa chảy máu cam:

Chảy máu cam là tình trạng chảy máu từ niêm mạc mũi ra mũi trước hoặc chảy ra mũi sau xuống họng. Hiện tượng này xuất hiện thường xuyên ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ từ 3 – 8 tuổi.

2. Có mấy nhóm chảy máu cam?

Chảy máu cam thường được chia làm 2 nhóm:

Chảy máu mũi trước:

- Xuất phát từ phía trước mũi và chiếm khoảng 90% trường hợp. Vị trí dễ chảy máu nhất là đám rối Kiesselbach ở phần dưới vách ngăn mũi (do chứa nhiều mạch máu nhỏ rất dễ vỡ).
- Thường chảy máu một bên, máu mũi chủ yếu chảy ra từ phía trước với lượng không nhiều.
- Thường xảy ra với trẻ em ở trong môi trường hanh khô như dùng lò sưởi, điều hòa thời gian dài. Tình trạng khô niêm mạc dẫn đến vách ngăn mũi có vảy, nứt nẻ và dễ chảy máu.

Chảy máu mũi sau:

- Chiếm khoảng 10% trường hợp, thường xảy ra ở các mạch máu ở cao hơn và sâu hơn của mũi. Chảy máu ở cả hai bên, máu mũi chảy nhiều ra phía sau và đi xuống họng, có thể nguy kịch.
- Tuy không phổ biến nhưng mức độ nguy hiểm lại cao hơn do khó kiểm soát hơn, thường cần nhờ đến chăm sóc y tế. Cũng có thể xảy ra ở người cao tuổi, huyết áp cao hoặc trong các chấn thương vùng mũi, mặt.

3.Nguyên nhân gây chảy máu cam ở trẻ nhỏ

Có một số nguyên nhân thường gặp tác động đến những vi mạch máu này và dẫn đến việc trẻ bị chảy máu cam:

Nhóm nguyên nhân thường gặp: Chảy máu mũi vô căn – Chiếm 90%, lành tính và hay bị lặp lại khiến phụ huynh lo lắng.
Nhóm nguyên nhân ít gặp hơn:
- Dị vật mũi: Kèm chảy mũi một bên, dịch mũi hôi, nghẹt mũi.
- Viêm mũi xoang.
- Một số bệnh lý huyết học.
Nguyên nhân hiếm gặp:
- U vách ngăn, u xơ vòm mũi họng,…
- Bệnh lý dị dạng mạch máu.

chảy máu cam ở trẻ em

4.Xử trí chảy máu cam tại nhà:

Trấn an trẻ, động viên và an ủi để trẻ không hoảng sợ khi thấy máu
Đặt trẻ ngồi thẳng, đầu và cổ hơi cúi về phía trước để ngăn máu chảy xuống họng. Tránh để trẻ nằm hoặc ngả đầu ra sau.
Bóp chặt mũi: dùng ngón trỏ và ngón cái bóp chặt 2 bên cánh mũi (phần chóp mũi mềm) để ngăn cho máu không tiếp tục chảy, hướng dẫn trẻ thở bằng miệng. Giữ như vậy cả 2 bên cánh mũi trong 5-10 phút (kể cả khi chỉ chảy máu ở một phía). Tránh thả tay quá thường xuyên để kiểm tra máu ngừng chảy chưa, cần có thời gian để máu đông lại giúp cầm máu.
Nếu muốn có thể chườm lạnh hoặc đặt khăn mát lên vùng gốc mũi của trẻ để giúp mạch máu ở mũi co lại, giảm quá trình chảy máu.
Hướng dẫn trẻ nhổ máu tích tụ trong miệng vì nuốt máu có thể gây buồn nôn. Cho trẻ uống nước mát để tẩy bớt mùi máu trong miệng.
Nếu vẫn tiếp tục chảy máu thì xịt cả 2 bên mũi bằng thuốc xịt mũi chống sung huyết chứa Oxymetazolin (Afrin hoặc Rhinex) .
Tránh ngả đầu ra phía sau và cho trẻ đeo khẩu trang để tránh bụi bẩn không bám vào gây tổn thương mũi.
Nhắc trẻ không ngoáy mũi bằng tay, thay vào đó vệ sinh mũi bằng giấy sạch.

5.Những trường hợp cần sự can thiệp của y tế

- Mũi không cầm máu kể cả khi đã áp dụng các biện pháp sơ cứu trong 20 phút.
- Trẻ bị chảy máu cam thường xuyên nhiều lần.
- Máu chảy nhanh hoặc trẻ bị mất nhiều máu (hơn 1 cốc đầy).
- Trẻ bị chảy máu do chấn thương, tai nạn (ví dụ như bị ngã hay bị đấm vào mặt)
- Trẻ bị chóng mặt, yếu sức.
- Trẻ đang sử dụng thuốc chống đông máu.
- Trẻ có bệnh toàn thân khác ảnh hưởng tới quá trình đông máu như bệnh thận, bệnh gan, bệnh hemophilia.
- Trẻ bị chảy máu mũi khi dùng một loại thuốc mới hoặc mới trải qua hóa trị liệu.
- Trường hợp chảy máu sau (máu chảy xuống phần sau họng chứ không chảy ra phần trước mũi) luôn cần đến sự trợ giúp của bác sĩ.
- Chảy máu cam đi kèm các vết tím bầm trên khắp cơ thể hoặc đi kèm chảy máu ở khu vực khác như trong phân, nước tiểu.

6. Biện pháp ngăn ngừa tái diễn chảy máu cam:

Cho trẻ nghỉ ngơi và thư giãn ít nhất trong vòng 2 giờ, chỉ hoạt động nhẹ nhàng (nếu cần).
Tránh không cho trẻ ăn uống đồ nóng, tắm nước nóng trong ít nhất 24 giờ kể từ khi chảy máu cam.
Có thể làm ẩm niêm mạc vùng mũi bằng kem làm ẩm hoặc nước muối sinh lý.
Nhắc trẻ không ngoáy mũi hay xì mũi trong vòng 24 giờ.
Trẻ cần tránh các hoạt động mạnh hay các môn thể dục cường độ cao như chạy, ném, nhấc vật nặng.
Nếu trẻ bị táo bón thì cần cho uống nhiều nước và tăng hàm lượng chất xơ trong chế độ ăn.
Chất xơ giúp làm giảm cholesterol trong máu
Bổ sung chất xơ trong chế độ ăn uống giúp trẻ phòng ngừa chảy máu cam trở lại